In dit blog sta ik graag even stil bij een abstract begrip wat ik vanuit mijn reis door het Germaanse Heidendom heb leren kennen. Een begrip dat perspectief mag bieden in moeilijke tijden, wat kan helpen met relativeren en wat nedergheid kan bieden.
Een begrip waarvan ik zelfs denk dat als je geen Heiden bent je alsnog herkenbaar kan vinden. Het heeft namelijk in de praktijk niet zo bar veel met Goden, Godinnen, Geesten of rituelen te maken maar onderstreept zaken waar we letterlijk allemaal mee te maken hebben.
Het gaat over het Web van Wyrd.
Laten we het daar maar eens over hebben.
Wat is het Web van Wyrd?
Het Web van Wyrd kan in de meest simpele termen worden begrepen als de het idee van de onderliggende verbondenheid van alles dat was, alles dat is en alles dat nog zal gaan komen.
Woorden doen er eigenlijk geen recht aan om diens totaliteit daadwerkelijk te kunnen bevatten, want het Web waarover geschreven kan worden is niet het ware Web. Het ware Web is groter dan de letters die je leest, het scherm waarop je het leest en de jij die deze woorden interpreteert. Maar al dat alles is er dan wel weer onderdeel van.
Om het eventjes abstract samen te voegen kan je het Web zien als een soort spinnenweb. Op elk “punt” waar de draden bij elkaar komen vind je een persoon, een ding of een gebeurtenis. Deze punten staan elk met elkaar in verbinding met elk ander punt rechtstreeks eromheen.
Gezien deze punten symbool staan voor personen, dingen en gebeurtenissen betekent dat personen, dingen en gebeurtenissen dus altijd met elkaar verbonden zijn.
Gebeurtenissen hebben effecten op personen, die weer effect hebben op dingen en weer effecten hebben op verdere gebeurtenissen. Dat alles gebeurd in verbinding met tijd. Op dat wat was, dat wat is en dat wat nog gaat gebeuren.
In de Germaanse mythologie wordt dit Web vaak afgebeeld als een Web gesponnen door drie hele bijzondere Godinnen. Dit trio aan Godinnen werden in vele inheemse Europese religies erkend. In de Lage Landen stonden ze veelal bekend als de “Matronen“, wat iets als “moeders” zou betekenen.
In de Noord-Germaanse mythologie is daarin ook een interessante echo van terug te vinden in de vorm van de Nornen. In mijn kopie van de Poëtische Edda staat een gedicht waarin deze Godinnen lijken te worden vermeld.
Dat vinden we in het gedicht genaamd “Het Visioen van de Zieneres”.
Daarin wordt onder andere de schepping van de wereld, oriëntaties van de hemellichamen en het einde van de realiteit geduid en kan gezien worden als een soort “symbolische kaart” van de realiteit.
Over deze Godinnen wordt daarin het volgende vermeldt:
v.19 | Ik weet waar en es staat, die Yggdrasil heet,
een geweldige boom, met wit leem begoten;
van hem komt de douw die drupt in de dalen.
altijd groen staat hij boven de bron Lot.
v. 20 | Drie meisjes die veel wijsheid bezitten,
komen uit het water onder die stam.
Verleden heet de een, Heden de ander,
Toekomst de derde: zij kerfden in plankjes.
Zij ontwierpen wetten, bepaalden de levens der mensenkinderen,
legden hun lot vast.
Deze versen suggereren dus dat de Germaanse culturen zich van de interverbondenheid en een eventuele predestinatie bekend waren.
Zelfs buiten Germaanse denkkaders lijkt de innerlijke verbondenheid van het al op verschillende wijze erkend te worden.
Zie bijvoorbeeld vele Daoistische interpretaties van de realiteit of bijvoorbeeld deze fraaie compilatie van wetenschappelijk-georienteerde mensen:
Hoe werkt de verbondenheid tussen dingen en personen?
Zoals ik net al schreef hebben alle gebeurtenissen, dingen en personen dus invloed op elkaar. Dat betekent dat deze zaken invloed op elkaar blijven hebben zolang de tijd zich blijft voortbewegen. Het spinnen van de draden van het Lot stopt daarom dus nooit.
Dat betekent dat al onze keuzes die we maken en alle keuzes die we niet maken altijd een effect zullen hebben op dat Web. Je kan je dat voorstellen als golven die over het water gaan nadat je er een steentje in hebt gegooid. Wanneer het steentje al lang en breed naar de bodem is gezakt gaan de golven vaak nog lang door.
Zo werkt het dus ook op het Web van Wyrd. Keuzes, gebeurtenissen, personen en dingen hebben grote golfeffecten op het Web van Wyrd. Dit kunnen menselijke personen zijn, of wellicht buiten-mensenlijke personen. Dit kunnen natuurrampen zijn, geboortes, machines etc. etc. etc.
Deze verbindingen kunnen we negeren of kunnen we erkennen. Het erkennen van deze verbindingen stelt men in staat om op intuitieve wijze tot het begrip te komen van de interverbondenheid van alles en elkaar.
Dit kan deze verbindingen wellicht ook sterker maken.
Denk wellicht aan de verbindingen die bestaan met het land waarop we leven. Met datgene wat ons voedt, wat ons verzorgt. We verbouwen er ons voedsel op en laten ons vee erop grazen. We bouwen er onze huizen op en beleven al het lief en leed wat het leven ons te bieden heeft. Daarna storten wij ons stoffelijk neer op deze zelfde aarde, om weer onderdeel te worden van diezelfde realiteit.
Daar kan een groot stuk wederkerigheid in gezien worden. Een wederzijdse afhankelijkheid door permanente interverbondenheid. Daarin geeft het Web zodat wij kunnen teruggeven. Deze eindeloze wederkerigheid een belangrijk onderdeel van hoe het Web in elkaar steekt.
Wat is onze plaats in het Web?
Eventueel heb je nu een beetje een gevoel gekregen van de permanente interverbondenheid van alles in de wereld. Één effect van deze realisatie kan er toe leiden dat jij je als individu er op intuitieve wijze van bewust wordt dat de wereld vele male groter is dan waar jij je in je dagelijks leven bewust van bent.
De wereld is dan vele malen groter dan we hadden gedacht. De wereld is vele male massaler en complexer dan wijzelf zijn. Wijzelf zijn dan dus maar een klein onderdeel van dat enorme tijdloze Web wat lang voor ons leven al bestond en nog lang na ons leven zal doorgaan.
Begin jij je inmiddels ook klein te voelen?
Dat is goed zo, want dat ben je namelijk ook.
Wat dit dan ook kan betekenen zijn een aantal hele belangrijke realisaties.
Ten eerste zijn wij daarin altijd onderdeel van een geheel aan gebeurtenissen, dingen en personen. Wat dus betekent dat we dus lang niet altijd schuldig zijn aan de situaties waarin we ons bevinden. Wanneer onheil je treft kan je nog wel eens denken dat je iets verkeerd hebt gedaan of jezelf het gevoel geven dat je het zou verdienen.
Maar meestal is dat niet het geval. Gezien we immer een onderdeel zijn van een geheel zijn onze eigen keuzes lang niet altijd de enige oorzaak van de narigheid die we ervaren. Dus kan eventuele zelfkastijding simpelweg achterwege worden gelaten.
Shit happens, zoals wel eens wordt gezegd.
Dit gaat natuurlijk ook de andere kant op. Mocht je bepaalde successen behalen ben je lang niet de enige verantwoordelijke voor het geluk dat je mag ervaren. Gezien dat geluk een aaneenschakeling is van keuzes, gebeurtenissen en personen is het onverstandig, zelf ronduit arrogant, om aan te houden dat dit enkel door jouw eigen toedoen is gebeurd.
Alhoewel trots daarin zeker een rol mag spelen is nederigheid in het geheel zeker verstandig, wijs en waar om in acht te nemen. Laat het maar niet naar je kop schieten, dat soort mensen hebben we wellicht toch al te veel in de wereld.
Ten tweede kan het betekenen dat je snapt dat de realiteit complexer in elkaar steekt dan dat je had gedacht en dat jouw oordeel op zaken lang niet altijd compleet kan zijn.
In de hedendaagse tijd is het gewoon geworden om overal een sterke mening over te hebben. Over elke sociale kwestie, nieuwswaardige gebeurtenis, bekend individu of nieuwe uitvinding staan de eerste meningen haast al direct klaar om over en weer te gaan.
In een woeste waanzin wordt wild over elkaar heen gepraat, eindeloos naar elkaar toe gescholden en de meest afschuwelijk aannames gemaakt over zij die het anders zien. Het lijkt daarin net alsof de ander in een soort alternatieve dimensie leeft.
Want hoe kunnen zaken nou anders in elkaar steken dan hoe jij het ziet?
Jij snapt het toch namelijk wel gewoon?
De absolute ironie van dit gedrag is dat geen enkele van ons, niemand, echt kan zeggen dat we het helemaal door hebben. Want niemand van ons kan het hele Web van Wyrd daadwerkelijk doorgronden en dus is een absolute overtuiging van het eigen gelijk eigenlijk niet terecht.
Dat geldt natuurlijk ook voor mij! Ik deel hier natuurlijk mijn opvattingen over zaken hier op mijn eigen website, maar denk maar niet dat ik het helemaal doorheb.
Eventuele erkenning van de limitaties van de persoonlijke opvatting zou kunnen bijdragen aan het begin van een goed gesprek over meningsverschillen. We snappen er immers allebeid toch niet zo veel van, dus waarom zouden we zo vastklampen aan ons eigen gelijk?
Wat dient dat nou werkelijk?
Hoe bewegen we goed door het Web?
Nou kan je eventueel het gevoel krijgen dat je omwille van de grootsheid van het Web van Wyrd er misschien helemaal niet toe doet. Dit kan je eventueel wat verdrietig, nihilistisch of zelfs een beetje depressief maken.
Want als er narigheid gebeurd zonder dat het verdient wordt, of als geluk wordt ervaren zonder dat het verdiend wordt – wat is dan nog de waarde van onze eigen keuzes in het grote Web van Wyrd?
Wat doen onze keuzes er dan nog toe? Zowel goede als slechte keuzes?
Dat zijn natuurlijk hele belangrijke vragen die het waard zijn om te behandelen!
Waarom onze keuzes er wel toe doen
Zoals eerder in dit blog vermeldt zijn alle keuzes dus met elkaar verbonden. Keuzes gemaakt en niet gemaakt gaan effecten hebben over hoe dat Web van Wyrd zich ontvouwd in de wereld. Onze invloed daarop is dan wel klein maar deze is absoluut merkbaar.
Wij mensen hebben de mogelijkheid na te denken over de keuzes die wij maken alvorens wij ze daadwerkelijk uitvoeren, de effecten daarvan pogen te voorspellen en te kiezen voor datgene wat het beste zal uitkomen.
Ondanks onze limitaties hebben wij die gave zeer zeker binnen in ons.
Vele religies, waaronder het Germaans Heidendom, hebben die mogelijkheid pogen te duiden in de voor hen begrepen denkkaders. De Noord-Germaanse scheppingsmythe suggereert dat wij die mogelijkheid verkregen hebben van de Scheppers Goden, zoals vermeld in “Het Visioen van de Zieneres”:
v .17 | Toen maakten er drie zich los van de groep, machtig en zacht kwamen de Asen bij een huis. Op het strand vonden ze krachteloos en slap, Ask & Embla […Es & Iep…] onbepaald was hun lot.
v .18 | Ze hadden geen adem, ze hadden geen geest, haren noch stem, geen fraaie gelaatstrekken. Odin gaf ze adem, Hoenir een geest, Lodur gaf ze haren en hun gelaatstrekken.
Hieruit maak ik op dat wij van de Goden het geschenk hebben gekregen om invloed uit te oefenen op de ontvouwing van het Web van Wyrd. Op ons eigen lot, en op dat van anderen. In beperkte mate, dat wel, maar die mogelijkheid hebben we toch allemaal.
In de geest van wederkerigheid lijkt het mij dan niet minder dan logisch om daarmee zeer verantwoordelijk mee om te gaan. Het lijkt mij aannemelijk dat de Goden dat van ons zouden willen.
En zouden wij dat ook niet van onszelf willen?
Bewegen in het Web op verantwoorde wijze
Verantwoordelijk omgaan met de keuzes die je maakt lijkt mij dan een kwestie van de erkenning van limitatie in begrip die wij allen met ons mee dragen. Enige nederigheid in het onbekende lijkt mij daarin een fatsoenlijk uitgangspunt.
Daarvanuit gaande de verbinding zoeken met elkaar, of misschien zelfs de al-bestaande verbinding met elkaar beginnen te erkennen, lijkt mij misschien een goede tweede stap. De opvatting van de ander kan wel degelijk verrijkend zijn, zelfs al staan deze wat haaks op de eigen opvatting.
En als laatste onderdeel zou ik het begrip erin willen gooien dat er altijd gebeurtenissen gebeuren die wij als individu, groep of mensheid simpelweg niet onder controle hebben en daarvoor niet volledig verantwoordelijk voor zijn.
Enige acceptatie van het grote geheel, het goede en het slechte, kan daarin eventueel rust bieden. Niet alles draait om ons.
Gelukkig niet.
Tot slot
In dit blog heb ik gepoogd het idee van het Web van Wyrd enige duiding te geven. In woorden heb ik hierin gepoogd het begrip van meerdere invalshoeken duiding te geven met een voorkeur voor het Germaanse perspectief.
Ik hoop dat je er wat aan hebt en dat het evt. tot gedachten aanzet! Ongetwijfeld kan hier nog veel meer over geschreven worden en ik heb enkel maar een paar facetten van dit begrip kunnen uitdrukken.
Om af te sluiten zou ik een klein weetje willen vertellen over dat woord “Wyrd”!
Dat is namelijk Angel-Saksisch. Angel-Saksisch was een West-Germaanse taal wat gesproken werd door de Angel-Saksen in Groot-Britannië, legde de basis voor het moderne Engels en heeft enige verwantschappen met het moderne Fries en Neder-Saksisch.
Gezien het allemaal Germaanse talen betreffen zijn die woorden immer aan elkaar verbonden. In het modern Nederlands zou je dus “Wyrd” als “Worden” kunnen vertalen. Als we dat dan weer vrij vertalen naar het hele concept kan je het begrijpen als:
Het Web van het Worden.
Ikzelf merk dat zo’n moderne vrije vertaling mij vaak helpt om zo iets abstracts iets beter te begrijpen.
Hoe denk jij hierover? Hoe begrijp jij dit idee van het Web van het Worden?
Denk vooral lekker zelf na!